پروین اعتصامی
پروین اعتصامی در تاریخ ۲۵ اسفند سال ۱۲۸۵ خورشیدی در خانه ای در محله ششگلان تبریز و در کوچه ای به همین نام، متولد شد و تا سن ۶ سالگی که به همراه خانواده به تهران مهاجرت نمود، در این خانه پرورش یافت. پروین اعتصامی که در اصل نام وی «رخشنده» می باشد در خانواده ای فاضل و در دامان پدری دانشمند و مادری شاعر تربیت شد و به یُمن بهره مندی از فضای ادبی و شاعرانه ای که در خانه پدری وجود داشت و قریحه ای سرشار از ذوق ادبی و توانایی فراوانی که در این زمینه از آن برخوردار بود، به سرودن شعر روی آورد. پدرش یوسف اعتصام الملک، به دلیل اشعار موزون و زیبایی که رخشنده در ۸ سالگی سرود، تخلص «پروین» را برای او انتخاب کرد و به تدریج به همین نام شهرت یافت. وی در روز سوم فروردین ماه سال ۱۳۲۰ خورشیدی در بستر بیماری افتاد و پانزدهم همان ماه در سن ۳۵ سالگی از دنیا رفت و در شهر قم در صحن مطهر حضرت معصومه (س)، به خاک سپرده شد.
خانه پروین اعتصامی
از تبریز، جذابیت خانههای تاریخی اسم و رسمدار برای مردم، علاوه بر ذوق تماشای معماری زیبای بنا، به اعتبار نام افرادی است که روزگاری دراز ساکنشان بودهاند. بیننده در این خانهها خیلی بیشتر از آنکه زیباییهای بصری نظرش را جلب کند، کنجکاو است بداند شاعر، نقاش، پزشک، سیاستمدار یا هر شخصیت محبوب و معروف دیگری که سالها با آثار و شهرتش مأنوس بوده در چه خانهای زندگی میکرده؟ کدام کوچه و حیاط و اتاقهایی بوده که «او»ی دوست داشتنی و ماندگارش را در خود بزرگ کرده است؟
بانوی شاعری که شاید بیاغراق همه مردم این کشور شاید او را بشناسند و دست کم دو یا سه شعرش را شنیده باشند، اما هنوز کمتر کسی میداند که پروین اعتصامی در اتاقهای خانهای دلباز در محله قدیمی و زیبای ششگلان شهر تبریز به دنیا آمده و به هفت سالگی رسیده است.
خانه پروین اعتصامی در تبریز، یا همان خانه پدریاش، بنایی وسیع و دلباز است که قدمتش به دوره پهلوی اول میرسد. خانه دو طبقهای که داخل کوچهای به نام خودش، در محله ششگلان قرار گرفته است. حیاط بزرگ خانه با باغچهها و حوض میانش چشمانداز اولیهای است که هر مهمان تازه واردی را به دیدن ساختمان آجری انتهایش راهنمایی میکند. از زمان افتتاح رسمی این خانه، مجسمهای از پروین نیز در ابتدای پلهها ایستاده؛ گویی همپای دیگر مهمانان به دیدار زادگاه و خانه کودکی خود آمده است.
معماری خانه
خانه بانوی شعر و ادب فارسی کشور از دو طبقه و یک زیر زمین تشکیل شده که یک هشتی ورودی آن به ساختمان است. دو اتاق و یک سالن با دو ورودی شرقی و غربی منظر خلوت و دلنشینی از طبقه اول خانه است. دو بهار خواب، سه اتاق که یکی از آنها به آب انبار قدیمی راه دارد و یک تنور پخت نان که طی مرمت از زیر خاک بیرون آمده است هم در طبقه بالای راه پله قرار دارند. زیر زمین خانه هم از یک حوضخانه با سقف کلیل آذری و پنج اتاق گهوارهای تشکیل شده است.